مدیریت زمان و نحوه‌ی قدرت بخشیدن به این مهارت

مدیریت زمان یعنی با برنامه‌ریزی مناسب، زمان را در اختیار خودتان بگیرید. متاسفانه بیشتر دانش‌آموزان با شروع سال تحصیلی، به‌دلیل داشتن هدف و توقعات زیاد از خودشان، بدون در نظر گرفتن فاکتور زمان، حتی با وجود داشتن یک برنامه‌ی مطالعاتی دقیق، فکر می‌کنند که در به تنهایی با درس خواندن برای مدرسه و کنکور به موفقیت می‌رسند. در صورتی که با شکست مواجه می‌شوند زیرا آن‌ها برای روزها، هفته‌ها و ترم‌های درسی، زمان لازم و مورد نیاز را مدیریت نکردند.

مدیریت نکردن زمان دلایل مختلفی مثل خستگی، بی‌انگیزگی، بی‌هدف بودن، نداشتن برنامه مطالعاتی، خواب و استراحت کم و … دارد. اما چیزی که می‌تواند به ما کمک کند این است که تمام نقاط ضعف خودمان در مدیریت زمان را بررسی کنیم. تلاش کنیم آن ایرادات را رفع کنیم و تکنیک‌های مدیریت زمان را در مطالعه‌ی خودمان قرار دهیم.

نکات مهم برای مدیریت زمان یک دانش‌آموز کنکوری

داشتن برنامه‌ی ترمی در مدیریت زمان

برای اینکه یک چشم‌انداز کلی از مسیر و اهداف خودتان داشته باشید. سعی کنید یک برنامه ترمی مناسب تهیه کنید که شامل زمان‌های تعیین شده برای تکالیف مدرسه، تست زدن، فعالیت‌های داخل مدرسه و کلاس‌های فوق‌العاده‌ی خارج از مدرسه باشد. داشتن این برنامه ترمی به شما کمک خواهد کرد که تا حدودی نسبت به مسیر، شناخت پیدا کنید و طبق برنامه‌ریزی پیش روید.

داشتن برنامه‌ی هفتگی در مدیریت زمان

در برنامه هفتگی تلاش کنید مواردی مانند انجام تکالیف، تست زدن، شرکت در همایش‌های آموزشی، کار گروهی و یا پروژه‌هایی که باید انجام دهید را با زمان و ساعت دقیق مشخص کنید. گاهی اوقات ممکن است بر اساس شرایط برنامه‌ی شما احتیاج به تغییر داشته باشد. حتماً این تغییرات را اعمال کنید که تا پایان هفته، طبق برنامه و اصول پیش روید.

داشتن برنامه روزانه در مدیریت زمان

هرروز بعد از مدرسه برای روز بعد، یک برنامه روزانه بنویسید. مواردی مانند انجام کارهای عقب افتاده از روز قبل و یا موارد پرتکرار در طول هفته را در برنامه‌ی خود لحاظ کنید. حقیقتی که وجود دارد این است که مدیریت زمان وقتی اتفاق می‌افتد که شما یک هدف و تصور بزرگ از یک موضوع داشته باشید و تصمیم بگیرید که روی جزئیات آن کار کنید. فرض کنید در اولین ترم تحصیلی، هدف شما جمع‌بندی دروس پایه و موفقیت در آزمون‌های پایان ترم هست. در حقیقت شما برنامه ترمی را بر اساس این هدف بزرگ و تصور ذهنی تدوین می‌کنید. حالا در برنامه هفتگی و روزانه‌ی خودتان جزئیات رسیدن به آن را معین می‌کنید تا به انجام رسد.

نحوه‌ی مدیریت زمان در مطالعه

اولویت‌بندی

در مسیر مطالعاتی به‌مرور که پیش می‌روید، با مباحث آموزشی سخت‌تر و پیچیده‌تری روبه‌رو می‌شوید. از طرفی ممکن است در طول روز نتوانید به تمامی کارها و برنامه‌هایتان برسید. پس باید اولویت‌بندی کنید و به کمک داشتن برنامه روزانه و برنامه هفتگی پیش روید. بعد از پایان کلاس‌های مدرسه، برنامه‌‌ی مطالعاتی را با درس‌های دشوارتر آغاز کنید. زیرا هم انرژی و توان ذهنی بالاتری دارید و هم باعث می‌شود که مطالعه‌ی درس‌های راحت‌تر، عقب‌تر بیفتند تا به صورت کلی مطالعه برای شما هموارتر شود.

داشتن مکان مناسب برای مطالعه

اگر در خانه یا کتابخانه درس می‌خوانید باید تلاش کنید که یک فضای مطالعاتی مخصوص خودتان داشته باشید. جایی که در آن بیش‌ترین تمرکز را دارید و می‌توانید یک مطالعه‌ی موثر داشته باشید. مکان مطالعه باید ثابت باشد و این‌طور نباشد که هردفعه برای مطالعه، دنبال یک جای مناسب بگردید و زمانی را صرف این کار از دست بدهید. از طرفی تلاش کنید که بازه‌ی زمانی مطالعه برای هر درس مشخص باشد. زمان استراحت هم برای خودتان درنظر بگیرید. به‌طور میانگین به ازای هر یک ساعت و نیم مطالعه، 15 دقیقه استراحت لازم است.

منابع مفید برای مطالعه

همان‌طور که داشتن یک مشاور و یک برنامه‌ی درسی متناسب با شرایط شما بسیار لازم و ضروری است. باید تلاش کنید تا منابعی که از آن‌ها استفاده می‌کنید؛ چه منابع درسی، چه آموزشی و تستی، منابع مفیدی باشند. داشتن تعداد زیادی سی‌دی‌های آموزشی یا کتب و جزوات تست به شما کمکی نخواهد کرد. مگر اینکه آنها مفید باشند و مورد مطالعه قرار گیرند. پس سعی کنید بهترین و مفیدترین منابع آموزشی را برای خودتان تهیه کنید. اطراف خودتان را بیش از حد شلوغ نکنید. زیرا باعث خستگی و حواس‌پرتی خواهد شد و زمان زیادی را از ما خواهد گرفت.

داشتن یک زندگی سالم

تغذیه و خواب کافی روی تمامی جنبه‌های مطالعه تاثیرگذار است. باید خوردن مواد غذایی سالم، داشتن خواب و استراحت کافی، ورزش روزانه و حرکات کششی یک عادت منظم در زندگی شما باشد. زیرا باعث می‌شوند انرژی و توان کافی برای ادامه‌ی فعالیت‌ها و مطالعه‌ی خود را با بازدهی بیشتری انجام دهید.

انعطاف‌پذیر بودن

در زندگی افراد، شرایط و اتفاق‌های ناخواسته‌ای پیش می‌آید که فرد نمی‌تواند هیچ کنترل یا برنامه‌ریزی‌ای روی آن‌ها داشته باشد. همیشه در ذهن خودتان زمانی را برای این اتفاقات درنظر بگیرید و سعی کنید انعطاف‌پذیر باشید. باید بدانید که بعد از گذراندن هر مشکلی، می‌توانید به‌زودی به برنامه روزانه و هفتگی خود برگردید و کاستی‌ها رو جبران کنید.

علیرضا احمدی