بی‌دقتی و راه‌‌های مختلف کاهش آن در مطالعه
امان از بی‌دقتی که گریبانگیر بیشتر دانش‌آموزان خصوصاً در زمان آزمون می‌شود. بچه‌ها از سر جلسه آزمون بیرون می‌آیند و راجع به سوالات حرف می‌زنند. بعضی از آنان متوجه می‌شوند چه اشتباهاتی از سر بی‌دقتی داشتند و دیگر نمی‌توانند کاری کنند.
“دقت” با “تمرکز” فرق می‌کند و این نکته‌ی بسیار مهمی است. دقت یعنی توجه غیرارادی شما به یک موضوع اما تمرکز یعنی توجه ارادی شما به یک موضوع، بدون آنکه موضوعات دیگر توجه ما را از بین ببرد. برای مثال در اتاقی هستید؛ به اطراف خودتان نگاه کنید و تمام اجسام آبی‌رنگ را به‌خاطر بسپارید. سپس چشم‌هایتان را ببندید و تلاش کنید اجسام سفیدرنگ را به یاد بیاورید. توجه ارادی به اجسام آبی‌رنگ همان “تمرکز” و توجه به اجسام سفیدرنگ همان “دقت” است.
ما به کمک حواس پنج‌گانه اطلاعات را از محیط اطراف دریافت می‌کنیم؛ 75 درصد از اطلاعات به کمک حس بینایی، 13 درصد حس شنیداری، 6 درصد حس بویایی، 3 درصد چشایی و 3 درصد لامسه. پس کاملاً واضح است که بیشترین بی‌دقتی دانش‌آموزان در زمان جلسه‌ی آزمون یا مطالعه، مربوط به حس بینایی آن‌هاست.
چرا بی‌دقتی رخ می‌دهد؟
در زمان مطالعه و آزمون، ذهن دانش‌آموز به‌شدت درگیر زمان است. مدام حس می‌کند که دچار کمبود زمان شده است و همین باعث می‌شود بخواهد سرعت تست‌زنی یا مطالعه‌ی خود را بالاتر ببرد تا زمان را از دست ندهد. پس دچار بی‌دقتی خواهد شد.
دومین علت مربوط به عقب برگشتنِ چشم می‌شود. مثلاً در زمان مطالعه، دانش‌آموز مدام به عقب برمی‌گردد تا پاراگراف را از اول بخواند. چشم خسته می‌شود و مدام در حال حرکت است. نمی‌داند کدام یک از قسمت‌ها یا کلمات را نگاه کند. همین موضوع باعث بی‌دقتی می‌شود. ممکن است در مکان مطالعه یا آزمون، عوامل و محرک‌هایی باشند که برای دانش‌آموز حواسپرتی ایجاد کنند. یک مورد که بین دانش‌آموزان خوب، بسیار شایع است،؛ با دیدن سوالات ساده توجه غیرارادی آنان کم می‌شود و فکر می‌کنند چون سوال ساده است پس به راحتی می‌توانند آن را حل کنند. همین موضوع باعث می‌شود که برای حل این سوال ساده، دچار بی‌دقتی شوند.
ممکن است دانش‌آموز دچار پرش ذهنی شود یا به علت نداشتن برنامه‌ی درسی مُدَون یا نداشتن تمرکز حواس باشد. فکرهای مختلف را در ذهن خودش تجزیه و تحلیل کند. یا اصلا علاقه‌ای برای درس خواندن، مطالعه و آزمون دادن ندارد. در واقعیت، هدف و انگیزه در دانش‌آموز دیده نمی‌شود. تمامی این عوامل در کنار هم باعث بی‌دقتی در مطالعه و آزمون برای شخص می‌شوند.
چطور مشکل بی‌دقتی را حل کنیم؟
دانش‌آموز می‌تواند به کمک راهنمایی‌های مشاور تلاش کند که در مطالعه‌ی خودش به صورت مستمر و مداوم دقت کردن روی مطالب را تمرین کند تا به تسلط لازم برسد. دومین راهکار که دانش‌آموز می‌تواند عملی کند این است که در زمان مطالعه یا در جلسه‌ی آزمون به کمک یک خودکار یا مداد زیر خطوط را کلمه به کلمه پیش ببرد. این تکنیک دو مزیت دارد. اول اینکه باعث سرگردانی، خستگی و بی‌دقتی چشم نمی‌شود. دوم اینکه باعث تنظیم سرعت حرکت چشم و ذهن شما می‌شود و به ذهن شما اجازه نمی‌دهد که دچار پرش و حواسپرتی شود.
باید در حین مطالعه، زمان را مدیریت کنید و با سرعت مناسب پیش برید تا یک مطالعه‌ی هدف‌‌مند و بهینه داشته باشید. همین موضوع باعث می‌شود که عجله نکنید. از طرفی زدن تست‌های زمان‌دار نیز برای مدیریت آزمون شما کمک شایانی می‌کند. تلاش کنید که زمان روبه‌رو شدن با سوالات ساده هوشیار باشید و آن‌ها را به چشم سوالات سخت نگاه کنید تا بتوانید بادقت پاسخگو باشید. یادگیری تکنیک‌های مطالعاتی مثل یادداشت‌برداری به شما کمک می‌کند تا در کلاس درس با دقت بالاتری حضور پیدا کنید. همچنین داشتن یک برنامه‌ی درسی منظم و کارساز که دارای تنوع در مطالعه‌ی دروس باشد و باعث تمرین و تکرار بیشتری شود؛ دقت شما را در مطالعه و آزمون‌ها افزایش خواهد داد.
دیدگاه‌ها